Każdy pies kocha węszyć i eksplorować środowisko, co często dla opiekunów jest utrapieniem i przeszkadza na spacerach. Nie ma wątpliwości, że psy poznają świat przez zapach, ale czy tak naprawdę rozumiemy, co się za tym kryje i jaka jest moc psiego nosa? W poniższym artykule przedstawiamy meandry psiego węchu, jak działa nos psa i dlaczego powinniśmy brać go pod uwagę w szkoleniu i życiu z naszymi pupilami.
Jak psy odbierają świat, czyli jak działa nos psa
Najpierw musimy zdać sobie sprawę, jak intensywny jest świat zapachów dla psa. Podczas gdy nos człowieka ma około 5-6 milinów komórek węchowych, nos psa ma ich aż nawet 200-300 milionów. Czy wyobrażacie sobie, że jesteście w lesie z psem i czujecie zapachy tak intensywnie i w tak złożony sposób? To nie wszystko. Obszar w mózgu psa, który odpowiedzialny jest za analizę zapachu, jest aż 40 razy większy niż u człowieka. Nasze pupile potrafią rozpoznać nawet aż 600 tysięcy zapachów i wyczuwają takie rzeczy jak hormony, czy skaczący poziom insuliny. Zapamiętują zapachy na bardzo długo, budują na ich podstawie informacje, które miały miejsce w nawet odległym czasie.
Co ciekawe, pies nie czuje mieszanki zapachów tak jak człowiek. Gdybyśmy dali mu do powąchania perfumy, to czułby każdy składnik osobno, dodając do tego zapach butelki czy plastiku. Obydwa nozdrza pracować mogą osobno i pobierać różne zapachy jednocześnie.
Nos psa to złożona i niesamowity narząd, którym psy odkrywają i odczytują świat, jak i emocje, dlatego powinniśmy spełniać codziennie potrzeby węchowe naszych pupili.
Rasy predysponowane do węszenia, czyli królowie psiego nosa
Im większy pies, tym większy ma nos i więcej receptorów. Owczarki niemieckie mają nawet aż 200 tysięcy receptorów, a królami węszenia jest rasa Bloodhound, które mają ich nawet 300 tysięcy. To rasa znana z amerykańskich filmów o więzieniach. Psy te używane są między innymi do tropienia zbiegłych więźniów, a po tropie podążają niezwykle zawzięcie. Najstarszym tropem w historii podążała właśnie suczka tej rasy, miał on aż 5 dni a dystans wynosił 70 km.
Innymi królami węszenia są rasy myśliwskie takie jak posokowce bawarskie, czy gończe polskie. To rasy podążające po śladzie krwi upolowanej zwierzyny.
Psy mogą węszyć górnym lub dolnym wiatrem. Dolny wiatr to odczytywanie informacji zapachowych z ziemi np. w czasie treningu śladów, górnym zaś z powietrza, gdzie zapach przynoszony jest z wiatrem.
Jak wykorzystać węch psa w szkoleniu, czyli nos psa na co dzień
Psi nos wykorzystywany jest w służbie człowieka na wielu polach, o czym napiszemy w innym artykule. Psy potrafią wykryć komórki rakowe czy covid-19. Nie znaczy to, że jedynie wyszkolone i wyselekcjonowane czworonogi są do tego zdolne. Każdy, nawet domowy pies rasy miniaturowej ma świetny węch i powinniśmy zapewnić mu możliwość korzystania z niego.
Jak to zrobić?
Przede wszystkim wybieraj się z psami na długie spacery w teren np. do lasu, czy na łąki. Jeśli pies nie ma idealnego przywołania, trzymaj go na długiej lince. Daj psu węszyć i odkrywać świat w obcym terenie pozbawionym negatywnych bodźców, którymi mogą być dla niektórych psów hałasy, samochody czy inni ludzie. To najlepsza metoda na zajęcie psiej głowy, dobry rozwój psychiczny i utrzymanie formy. Ciekawym urozmaiceniem może być zabawa, gdzie jeden członek rodziny chowa się psu, najpierw na nieduże odległości w lesie, a drugi czeka z psem i zaczynają razem go szukać. Po znalezieniu opiekuna pies dostaje nagrodę w postaci zabawy kub smakołyka.
Innym sposobem mogą być treningi nosework pod okiem instruktora lub jeśli czujemy się na siłach, samemu.
W domowym zaciszu możemy zapewnić psu możliwość węszenia np. na matach węchowych lub rzucając smakołyki czy karmę w trawę. Możemy chować również jedzenie w rolkach po papierze toaletowym, starych kartonach czy w różnych miejscach w domu i prosić psa o znalezienie karmy. Możemy ułożyć psu ścieżkę w ogródku ze smakołyków i wysłać je do odkrycia tej drogi.
Danie psu możliwości węszenia uspokoi go, zmęczy go umysłowo. Dzięki temu będzie bardziej zrelaksowany i chętniej współpracujący z opiekunem.
Bibliografia: