Mantrailing to kolejny sport węchowy, w który “wsiąka” coraz więcej przewodników i ich psów, bo tropienie użytkowe to wspaniała rozrywka dla psio-ludzkiej drużyny. Zmusza opiekuna do czytania komunikatów pupila, psa zaś do węszenia. Co najlepsze, trenować go może każdy czworonóg- młody stary, kundelek, czy rasowy. Na czym polega mantrailing, czyli tropienie użytkowe? Jak zacząć ćwiczyć ten sport?
Mantrailing, na czym polega tropienie użytkowe?
Mantrailing, jak wskazuje jego angielska nazwa, polega na podążaniu śladem człowieka (man- człowiek, trail- ślad). Pies przygotowywany do tego zajęcia na początek dostaje do nawęszenia np. w słoiku, zapach konkretnego człowieka. Potem ma znaleźć jego ślad i podążać nim aż do znalezienia danej osoby. Pies trzymany jest na długiej lince oraz na szelkach, gdyż przez cały czas ciągnie. Porusza się po śladzie, ale nie musi iść cały czas po śladach butów, może dowolnie wybierać skąd zebrać zapach.
Jak przebiega trening mantrailingu?
Treningi tropienia odbywają się w grupach i mogą trwać nawet kilka godzin. Natomiast wejście jednego psa trwa od kilku do kilkunastu minut. W grupie przewodników zawsze jedna osoba musi być tzw. pozorantem, czyli kimś, kto chowa się psu. Pozorant musi przejść pewną odległość po czym… czekać na odnalezienie. Dlatego psy powinny być przyzwyczajone do długiego czekania na swoją kolej w samochodzie, a ich przewodnicy powinni lubić chodzenie po lesie i nie marudzić, że gryzą ich komary. Pozorant ma za zadanie dąć również psu nagrodę po odnalezieniu go, zwykle jest to mokra karma w pudełeczku lub zabawa.
Pierwsze ślady są krótkie, a pies może nawet zapoznać się z pozorantem i wiedzieć, że ten ma jedzenie. Potem robi się coraz trudniej i pies coraz bardziej musi polegać na nosie, ale musi mieć wyrobioną motywację do podążania śladem. Dlatego tak ważne jest udanie się na zajęcia do trenera. To on pomaga analizować zachowanie psa na śladzie lub dodatkowo nagrywa przebieg oraz układa plan treningowy.
Jaki pies może ćwiczyć tropienie użytkowe?
Pies, który może ćwiczyć mantrailing powinien mieć sprawny nos. Jako że jest to sport wymagający często kondycji zarówno od psa, jak i przewodnia, niekoniecznie może nadawać się dla psów cierpiących na ciężkie schorzenia stawów, ale nie zawsze jest to przeszkodą. W czasie szukania “zaginionej” osoby pies najczęściej porusza się po lesie czy polach, ale też w mieście czy parkach. Dlatego powinien być przyzwyczajony do dłuższych wędrówek i do różnych miejsc.
Limit wieku w ćwiczeniu mantrailingu nie istnieje, chociaż oczywiste jest, że psy początkujące, młode czy starsze (szczególnie jeśli dopiero zaczynają lub są w słabszej kondycji) będą miały układane łatwiejsze ślady. Najważniejsze jest nie to, by pies robił jak najdłuższe ślady, tylko by były one dopasowane do jego możliwości i dały mu satysfakcję. Dlatego dyscyplina ta jako sport dobra jest dla każdego psa, ale do tego typu pracy np. dla policji wybierane są osobniki o szczególnych predyspozycjach.
Jak przygotować psa do treningów tropienia użytkowego?
Najważniejsze jest, by przeprowadzić odpowiednio socjalizację psa, tak by nie bał się lub zbytnio nie ekscytował innymi psami czy ludźmi, bo można ich często spotkać na śladzie. Ważne, by nauczyć psa odpoczywania w klatce kennelowej i czekania tam na swoją kolej.
Treningi mantrailingu mogą wydawać się łatwe, ale zabierania psa i chowanie się mu przez innego członka rodziny w lesie może popsuć na dłuższą metę jego rozwój w tym sporcie. Dlatego najlepiej, szczególnie na początkowych etapach dołączyć do grupowych zajęć prowadzonych przez profesjonalistę. Musi umieć ułożyć plan pracy dla danego psa. Nie zawsze wszystko pójdzie gładko i osoba taka powinna umieć analizować i dostrajać trening do możliwości czworonoga.
Mantrailing a tracking, nosework i ratownictwo. Czym się różnią?
Mantrailing łatwo pomylić z tzw. trackingiem, czyli tropieniem sportowym, gdzie pies idzie dolnym wiatrem po śladzie butów. W mantrailingu pies ma więcej wyboru, nie wymaga się od niego przykładania nosa przez całą drogę do śladu na ziemi. Może zbierać zapach bardziej z góry czy z obiektów po drodze.
Nosework polega natomiast na znalezieniu konkretnego zapachu np. cynamonu czy pomarańczy w różnych warunkach. Mogą to być pomieszczenia, woda, samochód.i wiele innych, ale nigdy nie jest to ślad człowieka.
Psy ratownicze różnią się od mantrailingowych tym, że szukają zapachu jakiegokolwiek człowieka, głównie poruszając się górnym wiatrem. Te drugie zaś podążają za śladem konkretnej osoby, której zapach dostają do nawęszenia przed startem.
Sporty węchowe to świetny pomysł dla każdego psa?
Sporty węchowe to najbardziej naturalne aktywności dla psa, gdyż pies świat bada i analizuje głównie swoim doskonałym nosem. Dlatego rozwój w tym kierunku będzie korzystny dla każdego psa, w każdym wieku. Treningi z pracą nosem mogą pomoc, jako zajęcie dodatkowe w terapii psów lękliwych czy agresywnych. Niemniej jednak dla niektórych psów sama praca nosem nie będzie wystarczająca i potrzebują bardziej “ruchowych” aktywności, które spełnią też ich potrzeby fizyczne.