Dalmatyńczyk to rasa psa, którą zna chyba każdy i nie da się pomylić jej z żadną innyą. Wszystko za sprawą nakrapianego umaszczenia, ale również pop kultury, który wyniosła je w latach 80 i 90 na popularną z ras, bo kto z nas nie zna “101 dalmatyńczyków”? Projektanci mody, fotografowie i twórcy filmów wprost pokochali te psy, nadając im status nie tylko modnych, ale i pożądanych. Moda na dalmatyńczyki minęła i do niedawna ciężko było zobaczyć dalmatyńczyka w miejskim parku. Teraz sytuacja zmienia się i dalmatyńczyki wracają “na salony”. Zobacz kompendium wiedzy o tej wspaniałej rasie i sprawdź, czy dalmatyńczyk jest psem dla Ciebie.
Dalmatyńczyk, historia rasy
Rasa ta wywodzi się z regionu Dalmacji, który znajduje się w dzisiejszej Chorwacji. Pierwsze wzmianki o psach podobnych do dalmatyńczyków pochodzą z XVII wieku, choć istnieją dowody, że były znane już w starożytnym Egipcie. Popularnością cieszyły się też w Europie w epoce renesansu, gdzie często towarzyszyły arystokracji.
W XVIII i XIX wieku dalmatyńczyki były szeroko wykorzystywane jako psy stróżujące i towarzyszące powozom. Ich rola była dwojaka: pilnowały powozów oraz służyły jako ozdoba, świadcząca o statusie społecznym właściciela. W Wielkiej Brytanii dalmatyńczyki były również znane jako “psy strażackie”, ponieważ biegły przed wozami strażackimi, torując im drogę.
źródło:https://www.quora.com/Why-are-dalmatians-associated-with-firefighters
W XX wieku dalmatyńczyki zyskały popularność jako psy wystawowe i towarzyszące. Pierwszy klub rasy dalmatyńczyka powstał w 1905 roku w Wielkiej Brytanii, a w 1920 roku dalmatyńczyki zostały oficjalnie uznane przez American Kennel Club. Współczesne dalmatyńczyki są cenione zarówno jako psy rodzinne, jak i wystawowe.
Wygląd dalmatyńczyka- wzrost, waga i u maszczenia
Dalmatyńczyki są psami średniej wielkości, z wyraźnym dymorfizmem płciowym.
- Samce: Typowy wzrost samców wynosi od 56 do 61 centymetrów w kłębie.
- Samice: Samice są nieco mniejsze, z typowym wzrostem od 54 do 59 centymetrów w kłębie.
Ile ważą dalmatyńczyki?
Waga dalmatyńczyków jest proporcjonalna do ich wzrostu, z zachowaniem odpowiedniej kondycji fizycznej.
- Samce: Typowa waga samców mieści się w zakresie od 27 do 32 kilogramów.
- Samice: Samice są lżejsze, ważą zazwyczaj od 24 do 29 kilogramów.
Umaszczenia dalmatyńczyków
Najbardziej charakterystyczną cechą dalmatyńczyków jest ich umaszczenie. Jest ono jedyne w swoim rodzaju i stanowi jeden z głównych wyróżników rasy.
- Kolor Podstawowy: Dalmatyńczyki mają czysto białą sierść jako kolor podstawowy.
- Plamy: Na tej białej sierści znajdują się wyraźne, okrągłe plamy. Plamy mogą być czarne lub brązowe (wątrobiane). Czarne plamy są najbardziej powszechne, jednak brązowe również są akceptowane przez standardy rasy.
Dalmatyńczyk, charakter i usposobienie
Dalmatyńczyki to psy pełne energii, inteligentne i lojalne, które wymagają odpowiedniej opieki i uwagi. Są bardzo aktywne i potrzebują dużej ilości ruchu, choć nie tak dużo jak np owczarki belgijskie czy border collie. Codzienne spacery, bieganie i zabawy są niezbędne, aby zapewnić im odpowiednią ilość aktywności fizycznej. Dalmatyńczyki są niezwykle inteligentne i szybko się uczą, uwielbiają także uprawiać różne sporty kynologiczne, takie jak agility czy obedience. Psy tej rasy są chętne do współpracy, co sprawia, że szkolenie ich jest stosunkowo łatwe, pod warunkiem, że odbywa się ono konsekwentnie i z użyciem pozytywnych metod i stawiania granic psu oraz bycia konsekwentnym.
Dalmatyńczyki są bardzo lojalne i przywiązane do swoich właścicieli. Są to psy rodzinne, które dobrze dogadują się z dziećmi, choć ze względu na swoją żywiołowość mogą być zbyt energiczne dla bardzo małych dzieci. Wymagają jednak dużo uwagi i nie lubią być pozostawiane same na dłuższy czas. Znudzone dalmatyńczyki mogą wykazywać destrukcyjne zachowania, takie jak gryzienie mebli czy kopanie w ogrodzie. Aby tego uniknąć, konieczne jest zapewnienie im odpowiedniej ilości stymulacji zarówno fizycznej, jak i umysłowej.
Czy dalmatyńczyki są groźne?
Dalmatyńczyki nie są psami obronnymi, czy też psami hodowanymi do walk, nad wyraz reaktywnymi i agresywnymi, jednak są to psy pewne siebie i jak każdy pies mogą być agresywne. Agresję mogą przejawiać szczególnie psy w okresie dojrzewania np. samce wobec innych samców. Jednak spokojnie odnajdą się w miejskim środowisku i wśród innych psów. Dalmatyńczyk nie będzie raczej psem ujadającym przy płocie, ale na pewno ostrzeże o zagrożeniu. Nie są to psy bardzo terytorialne, ale i u nich może wystąpić obrona zasobów przy nieodpowiednim prowadzeniu. Mogą wykazywać problemy behawioralne i agresję, gdy nie mają odpowiednio zaspokojonych potrzeb psychoruchowych.
Czy dalmatyńczyki są inteligentne?
Tak, dalmatyńczyki to inteligentne psy, które lubią pracę z człowiekiem, są przy tym jednak bardziej niezależne niż np. owczarki. Można trenować z nimi sporty kynologiczne jak nosework, agility, frisbee, dog dancing czy obedience. Dalmatyńczyki chętnie i szybko uczą się nowych komend i zachowań.
Czy dalmatyńczyk lubi dzieci?
Dalmatyńczyk może mieszkać z dziećmi i lubić ich towarzystwo. Nie są to psy bojaźliwe, reaktywne czy obawiające się nagłych ruchów. Jednak nie znaczy to, że dziecko może traktować je jak zabawkę. Nad kontaktami dalmatyńczyka i dziecka musi zawsze czuwać, rodzić i nie dawać przekraczać granic psa. Zobacz jakie rasy psów są odpowiednie do domów z dziećmi w poniższym artykule.
Ile kosztuje szczeniak dalmatyńczyk?
Cena Dalmatyńczyka waha się od 4000-8000 zł zależnie od skojarzenia. Dalmatyńczyki kupować należy w hodowlach zrzeszonych w FCi/ZKwP po przebadanych rodzicach. Zobacz poradnik jak kupić psa rasowego.
Żywienie dalmatyńczyka, czym karmić?
Odpowiednie żywienie jest kluczowe dla zdrowia i dobrego samopoczucia dalmatyńczyka. Dieta powinna być zbilansowana i dostosowana do indywidualnych potrzeb psa.
Dalmatyńczyki potrzebują diety bogatej w białko i ubogiej w puryny, ponieważ są one podatne na kamienie moczowe. Najlepsze są karmy oparte na mięsie mięśniowym. Unikać należy pokarmów zawierających duże ilości organów wewnętrznych, takich jak wątroba, które są bogate w puryny. Dlatego doskonałą karmą dla nich będzie karma mokra Psiastki z dużą zawartością mięsa mięśniowego, lub karma sucha 65% mięsa.
Karma komercyjna czy domowa dla dalmatyńczyka?
Wybór między karmą komercyjną a dietą domową zależy od preferencji właściciela i potrzeb psa. Wysokiej jakości karma komercyjna może zapewnić wszystkie niezbędne składniki odżywcze. Z kolei dieta domowa BARF, przygotowywana pod nadzorem dietetyka, może być dostosowana do indywidualnych potrzeb psa. Ważne jest, aby każda dieta była zbilansowana i dostarczała wszystkich niezbędnych składników odżywczych.
Dalmatyńczyk, pielęgnacja i czesanie
Dalmatyńczyki mają krótką, gładką sierść, która jednak intensywnie linieje. Regularne szczotkowanie, co najmniej raz w tygodniu, pomaga zredukować ilość wypadającej sierści i utrzymać ją w dobrej kondycji. W okresie linienia, który przypada na wiosnę i jesień, warto szczotkować psa częściej. Włos okrywowy jest gruby i twardy i może wbijać się w dywany czy tapicerkę.
Dalmatyńczyki nie wymagają częstych kąpieli – wystarczy kąpać je co kilka miesięcy lub w razie potrzeby, gdy się zabrudzą. Ważne jest również regularne sprawdzanie i czyszczenie uszu, aby zapobiec infekcjom, oraz obcinanie pazurów co kilka tygodni.
Dbanie o higienę jamy ustnej dalmatyńczyka jest kluczowe dla jego zdrowia. Regularne szczotkowanie zębów, przynajmniej dwa razy w tygodniu z użyciem pasty do zębów dla psów, oraz podawanie specjalnych gryzaków pomagają zapobiegać chorobom dziąseł i kamieniowi nazębnemu.
Czy dalmatyńczyki są chorowite?
Dalmatyńczyki nie należą do bardzo chorowitych ras jak np. buldożki francuskie, jednak mają problemy zdrowotne typowe dla rasy.
Dalmatyńczyki mają skłonność do tworzenia kamieni moczanowych w układzie moczowym. Jest to związane z nieprawidłowym metabolizmem puryn, co prowadzi do wysokiego poziomu kwasu moczowego w moczu. Objawy obejmują częste oddawanie moczu, ból przy oddawaniu moczu i obecność krwi w moczu. Leczenie obejmuje zmianę diety na ubogą w puryny oraz odpowiednie nawodnienie psa.
Dalmatyńczyki są podatne na różne problemy skórne, takie jak alergie, atopowe zapalenie skóry czy infekcje. Alergie mogą być spowodowane przez pokarm, środowisko lub pasożyty, takie jak pchły. Objawy obejmują swędzenie, zaczerwienienie skóry, łysienie i infekcje skórne. Leczenie zależy od przyczyny i może obejmować dietę eliminacyjną, leki przeciwhistaminowe, sterydy i środki przeciwbakteryjne.
Głuchota u dalmatyńczyków
Jednym z najczęstszych problemów zdrowotnych u dalmatyńczyków jest wrodzona głuchota. Szacuje się, że około 8-12% dalmatyńczyków jest całkowicie głuchych, a dodatkowe 22-24% może mieć głuchotę jednostronną. Głuchota jest związana z genetyką rasy i białym umaszczeniem. Szczenięta mogą być testowane pod kątem głuchoty już w wieku kilku tygodni za pomocą testu BAER (Brainstem Auditory Evoked Response).
Zespół Waardenburga to genetyczne schorzenie, które może występować u dalmatyńczyków i jest związane z głuchotą oraz specyficznymi cechami umaszczenia, takimi jak niebieskie oczy. Psy dotknięte tym zespołem mogą również wykazywać inne anomalie, w tym wady rozwojowe czaszki. Diagnostyka opiera się na obserwacji klinicznych objawów oraz testach słuchu.
Dysplazja u dalmatyńczyka
Chociaż dysplazja stawów biodrowych i łokciowych jest mniej powszechna u dalmatyńczyków w porównaniu do innych dużych ras, nadal może występować. Dysplazja stawów to genetyczne schorzenie, które powoduje nieprawidłowy rozwój stawów, prowadząc do bólu i problemów z poruszaniem się. Objawy obejmują kulawiznę, trudności we wstawaniu i ograniczoną aktywność. Leczenie może obejmować zarządzanie wagą, fizjoterapię, leki przeciwbólowe i w zaawansowanych przypadkach – operację.
Choroby oczu dalmatyńczyków
Dalmatyńczyki mogą być podatne na różne choroby oczu, w tym zaćmę, dystrofię rogówki i postępujący zanik siatkówki (PRA). Zaćma powoduje zmętnienie soczewki oka, prowadząc do utraty wzroku. Dystrofia rogówki to dziedziczne schorzenie, które wpływa na przezroczystość rogówki. PRA to postępujące zwyrodnienie siatkówki, które ostatecznie prowadzi do ślepoty. Regularne badania okulistyczne mogą pomóc w ewczesnym wykryciu i zarządzaniu tymi schorzeniami.
